Sperwer

(Foto: Vogeldagboek.nl)

Beschrijving

De sperwer heeft een kenmerkende manier van jagen, de vogel vliegt behendig langs struiken en tussen bomen door, waarbij gebruik wordt gemaakt van iedere beschutting. De vogel vliegt hierbij in een cirkelvormige vlucht, afgewisseld met telkens drie of vier vleugelslagen. Ondertussen speurt de sperwer naar zangvogels, het belangrijkste voedsel, die in een verrassingsaanval gevangen worden.

Het vrouwtje is bij de sperwer beduidend groter dan het mannetje. Het verenkleed van het mannetje is grijzer dan dat van het vrouwtje. De sperwers die in Nederland broeden trekken in de winter zelden weg. De populatie wordt 's winters echter aangevuld met duizenden vogels uit het noorden. In de winter verlaat de sperwer de bossen en is dan ook in steden en dorpen te zien.

Broeden

  • Broedperiode: mei
  • Koloniebroeder: nee
  • Aantal legsels: 1
  • Aantal eieren: 4 - 6
  • Incubatie: 33 - 35 dagen
  • Nestduur: 24 - 30 dagen
  • Kleur eieren: ?
  • Aantal broedparen: ongeveer 5.000

Kenmerken

  • Lengte: 29 - 41 cm
  • Spanwijdte: 58 - 80 cm
  • Gewicht: mannetje 130 - 150, vrouwtje 250 - 320 gram
  • Maximale leeftijd: ?
  • Snavel: haakvormige snavel
  • Poten: klauwen

Herkenning

Opvallende kenmerken: mannetje is kleiner dan vrouwtje. In de vlucht vallen op korte brede, stompe vleugels en lange staart.

Gedrag: een schuwe roofvogel, die zich gespecialiseerd heeft in het vangen van kleine vogels. Uit het niets duiken ze op hun prooi. Deze verrassingsaanval heeft veel succes. Het mannetje is kleiner en jaagt vooral op kleinere vogels, zoals mussen. Het vrouwtje is groter en jaagt op grotere vogels, zoals merels en duiven.

Kleed: vrouwtje: donkergrijs verenkleed, met witte borst en zwarte horizontale strepen, duidelijke wenkbrauwstreep en gele iris. Mannetje: blauwgrijs verenkleed, met roestrode borst en zwarte horizontale strepen, geen duidelijke wenkbrauwstreep en vaak enkele witte veren in nek of op de rug. Juveniel: bruin verenkleed, witte borst en bruine horizontale strepen.

Verspreiding

Europese verspreiding: sperwers komen in geheel Europa voor, behalve in de echt boomloze gebieden. De grootste aantallen zijn te vinden in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk.

Trekroute: Continentaal Europa.

Overwinteringsgebied: Nederlandse sperwers zijn standvogel. Sperwers uit Scandinavië trekken in strenge winters naar het zuiden en zuidwesten, waarbij een deel van deze trekvogels ook Nederland aandoet of hier de winter doorbrengt.